कृष्ण पोखरेल, विराटनगर
विश्व रेडियोग्राफी दिवस तथा अन्तर्राष्ट्रिय रेडियोलोजी दिवसको अवसरमा नेपाल रेडियोग्राफी सोसाइटी, कोशीले विराटनगरमा प्रभातफेरी कार्यक्रम आयोजना गरेको छ।
प्रत्येक वर्ष नोभेम्बर ८ तारिखका दिन विश्वभर रेडियोग्राफी र रेडिएसन थेरापीसम्बन्धी जनचेतना फैलाउने उद्देश्यले यो दिवस मनाइँदै आएको छ। यस वर्ष ‘इमेजिङ उत्कृष्टतामार्फत स्वास्थ्य सेवा सशक्तिकरण’ भन्ने मूल नाराका साथ १३०औँ विश्व रेडियोग्राफी तथा अन्तर्राष्ट्रिय रेडियोलोजी दिवस मनाइएको हो।
विराटनगरको शहीद रंगशालाबाट शुरु भएको प्रभातफेरी अस्पताल चोक, जलजला चोक, पुरानो डीएसपी अफिस, गोल्छा चोक हुँदै पुनः शहीद रंगशालामा समापन गरिएको थियो। कार्यक्रममा स्वास्थ्य क्षेत्रसँग सम्बन्धित विभिन्न संघ–संस्थाका प्रतिनिधि, स्वास्थ्यकर्मी र विद्यार्थीहरूको उल्लेख्य उपस्थिति थियो।
सन् १८९५ नोभेम्बर ८ का दिन जर्मनीका वैज्ञानिक विल्हेल्म रोएन्टगनले एक्स–रे (रेडियोग्राफी) को आविष्कार गरेका थिए। उनीद्वारा गरिएको यस आविष्कारप्रति सम्मानस्वरूप हरेक वर्ष यो दिवस विश्वभर मनाइन्छ।
एक्स–रे प्रविधिबाट मानव शरीरभित्रका हड्डी तथा अन्य संरचनाको अवस्थाबारे जानकारी प्राप्त गर्न सकिन्छ। त्यस्तै अल्ट्रासाउन्ड, सिटी स्क्यान र एमआरआई प्रविधिबाट शरीरभित्रका अंगहरूको अवस्था बिना शल्यक्रिया पत्ता लगाउन सकिन्छ।
रेडियोलोजीका माध्यमबाट रोग पहिचान र उपचार गर्ने कार्यमा ‘डायग्नोस्टिक रेडियोलोजी’ र ‘इन्टरभेन्सन रेडियोलोजी’ महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दै आएका छन्। एक्स–रे, सिटी स्क्यान, फ्लोरोस्कोपी, न्यूक्लियर मेडिसिन र मेमोग्राफी जस्ता परीक्षणहरूमा विकिरण प्रयोग गरिन्छ भने, अल्ट्रासाउन्ड र एमआरआई जस्ता परीक्षणहरू विकिरणविनाकै प्रविधि हुन्।
नेपाल रेडियोग्राफी सोसाइटीका पदाधिकारीका अनुसार, यस दिवसले रेडियोग्राफी प्रविधिको महत्त्वबारे सर्वसाधारणमा जागरण ल्याउने तथा स्वास्थ्य क्षेत्रमा इमेजिङ सेवाको पहुँच र गुणस्तर बढाउने प्रेरणा दिने अपेक्षा गरिएको छ।
